Thông điệp Ngày Tiêu chuẩn Thế giới
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có thể được mô tả như là sự ra đời của một loạt các công nghệ mới, làm mờ ranh giới giữa thế giới vật lý, kỹ thuật số và sinh học. Sự gia tăng kết nối giữa con người và mọi vật sẽ ảnh hưởng đến cách chúng ta sản xuất, giao dịch và giao tiếp, tương tự như cách sức mạnh hơi nước đã thay đổi phương thức sản xuất và cuộc sống trong cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên.
Trong thế kỷ 18, sự chuyển đổi từ công việc thủ công sang máy móc và thiết bị đã làm tăng nhu cầu về tiêu chuẩn, ví dụ như để thay thế các chi tiết máy và cho phép sản xuất hàng loạt các linh kiện chuyên dụng.
Ngày nay, tiêu chuẩn sẽ một lần nữa đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang kỷ nguyên mới. Tốc độ thay đổi mà chúng ta đang chứng kiến sẽ không thể diễn ra nếu thiếu các tiêu chuẩn. Các nhà sáng tạo dựa vào các tiêu chuẩn quốc tế như của IEC, ISO và ITU để đảm bảo khả năng tương thích và tương tác, giúp các công nghệ mới được áp dụng một cách liền mạch. Tiêu chuẩn cũng là phương tiện để lan truyền kiến thức và đổi mới trên toàn cầu.
Bên cạnh đó, tốc độ thay đổi nhanh chóng do cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư mang lại cũng chứa đựng những thách thức riêng. Robot và trí tuệ nhân tạo sẽ ngày càng đảm nhiệm nhiều công việc mà con người từng làm, công nghệ chế tạo đắp lớp (in 3D) sẽ thay đổi cách chúng ta sản xuất hàng hóa và cho phép chúng ta “in” mọi thứ tại nhà. Khi mọi thứ, từ máy bay đến thiết bị theo dõi trẻ nhỏ, được kết nối kỹ thuật số, lỗ hổng bảo mật dữ liệu và hậu quả của vi phạm bảo mật cũng tăng theo cấp số nhân.
Đây chỉ là một vài ví dụ về những thách thức của thế hệ công nghệ thông minh mới, đặc trưng bởi dữ liệu lớn, tích hợp tăng cường, lưu trữ đám mây và truyền thông mở của các thiết bị. Tiêu chuẩn quốc tế là một cách mạnh mẽ để đảm bảo an toàn và giảm thiểu rủi ro. Ví dụ, tiêu chuẩn bảo mật có thể giúp bảo vệ dữ liệu và ngăn chặn tin tặc, tiêu chuẩn an toàn cho robot sẽ giúp việc tương tác với con người trở nên dễ dàng hơn.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã bắt đầu, nhưng để nắm bắt đầy đủ tiềm năng của nó đối với sự tiến bộ của xã hội, tiêu chuẩn là yếu tố vô cùng cần thiết.
Việt Nam kỷ niệm Ngày Tiêu chuẩn Thế giới
Sáng ngày 13/10, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày Tiêu chuẩn Thế giới. Chủ đề của năm 2017 là “Tiêu chuẩn giúp thành phố thông minh hơn”, nhấn mạnh tầm quan trọng của tiêu chuẩn trong việc cung cấp hướng dẫn cho mọi khía cạnh của cuộc sống đô thị, bao gồm các tòa nhà tiết kiệm năng lượng, giao thông thông minh, quản lý chất thải, và xây dựng cộng đồng bền vững.
Tại hội thảo “Tiêu chuẩn giúp thành phố thông minh hơn”, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho biết việc xây dựng thành phố thông minh là một thách thức lớn, mỗi thành phố đối mặt với những khó khăn riêng và cần kết hợp nhiều giải pháp. Tuy nhiên, tiêu chuẩn sẽ hỗ trợ sự phát triển đô thị thông minh hiệu quả và toàn diện.
Theo Thứ trưởng Trần Văn Tùng, Việt Nam hiện là thành viên chính thức của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO), thành viên liên kết của Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC) và thành viên chính thức của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU). Là thành viên của ba tổ chức này, Việt Nam có quyền và trách nhiệm tham gia xây dựng tiêu chuẩn quốc tế, giúp sản phẩm và hàng hóa Việt Nam vươn ra thị trường thế giới. Đồng thời, cần đẩy mạnh việc xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn quốc gia để hỗ trợ hoạt động sản xuất, kinh doanh và bảo vệ lợi ích cho doanh nghiệp và người tiêu dùng Việt Nam.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Nguyễn Nam Hải cho biết các tiêu chuẩn quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các giải pháp phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của từng thành phố. Tiêu chuẩn giúp mở rộng lựa chọn sản phẩm và dịch vụ, tăng tính cạnh tranh và thúc đẩy đổi mới. Tiêu chuẩn cũng cho phép tích hợp các cấu trúc hoặc giải pháp từ các nhà cung cấp khác nhau, đảm bảo mọi thứ hoạt động an toàn và trơn tru.
Trong bài tham luận về hệ thống tiêu chuẩn đô thị thông minh và bền vững, ông Phùng Mạnh Trường – Phó Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam cho biết, ISO đã ban hành hàng trăm tiêu chuẩn liên quan đến đô thị thông minh như ISO 37120, ISO/TR 37150, ISO 37101, ISO 37102, ISO/TR 37121, ISO 37151, ISO 37152... Các tiêu chuẩn này tập trung vào việc xác định tiêu chí và phát triển bền vững cho đô thị thông minh.
Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cũng đã xây dựng kế hoạch cho bộ tiêu chuẩn khung về đô thị thông minh nhằm phát triển cơ sở hạ tầng hiệu quả, môi trường sống thân thiện và phát triển kinh tế-xã hội bền vững.
Lễ kỷ niệm còn có các tham luận từ Bộ Xây dựng về tiêu chuẩn quy hoạch đô thị thông minh, từ Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, Viện KH&CN VINASA về điện mặt trời cho đô thị và khung chuẩn quản trị tốt. Đặc biệt, tham luận của Tổng Công ty Viễn thông Viettel về ứng dụng tiêu chuẩn quốc tế trong đô thị thông minh đã gợi mở các giải pháp xây dựng chiến lược chuyển đổi số, nền quản trị thông minh, và phát triển công nghiệp công nghệ số, nông nghiệp và du lịch thông minh.
Từ cuối năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình Quốc gia về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước với mục tiêu triển khai đô thị thông minh tại ít nhất ba điểm theo hướng dẫn của Bộ Thông tin và Truyền thông. Nghị quyết của Hội nghị Trung ương IV khóa XII cũng nhấn mạnh ưu tiên phát triển đô thị thông minh. Văn phòng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan ban hành tiêu chí đánh giá và hướng dẫn địa phương thực hiện.
Nhiều địa phương đã bắt đầu triển khai đô thị thông minh theo các quy mô và hạng mục khác nhau, với 20 địa phương như Huế, Đà Nẵng, Quảng Ninh, TP.HCM, Kiên Giang (Phú Quốc), Lâm Đồng (Đà Lạt), Bình Dương, Hải Phòng và Cà Mau đã thực hiện các đề án đô thị thông minh.